本书基于中国科学院南海海洋研究所在西沙、中沙和南沙群岛的最新调查资料,参考历史资料,对珊瑚礁生态系统的关键生物种类进行了汇总,并对其形态特征、生态功能和在岛礁生态修复工程中的应用价值和潜力进行了描述和评价。本书共包含25个纲的310个物种,包括珊瑚、砗磲、钙化藻、鱼类、甲壳类、贝类等所有常见大型海洋生物。区别于常见的物种名录、物种图谱和物种鉴定类书籍,本书重点南海珊瑚礁岛礁海域的主要生物类群种类组成和各个物种生态功能进行描述,以期为岛礁生态工程修复和岛礁可持续开发提供最直接有效的理论支持。
更多科学出版社服务,请扫码获取。
目录CONTENTS
一 造礁珊瑚 1
刺胞动物门Cnidaria 3
六放珊瑚亚纲Hexacorallia 3
石珊瑚目Scleractinia 4
粗野鹿角珊瑚Acropora humilis 4
强壮鹿角珊瑚Acropora valida 5
细枝鹿角珊瑚Acropora nana 6
指状鹿角珊瑚Acropora digitifera 7
多孔鹿角珊瑚Acropora millepora 8
美丽鹿角珊瑚Acropora formosa 9
横错蔷薇珊瑚Montipora gaimardi 10
翘齿蜂巢珊瑚Favia matthaii 11
圈纹蜂巢珊瑚Favia pallida 12
秘密角蜂巢珊瑚Favites abdita 13
板叶角蜂巢珊瑚Favites complanata 14
锯齿刺星珊瑚Cyphastrea serailia 15
网状菊花珊瑚Goniastrea retiformis 16
粗裸肋珊瑚Merulina scabricula 17
同双星珊瑚Diploastrea heliopora 18
澄黄滨珊瑚Poriteslutea 19
团块滨珊瑚Poriteslobata 20
伍氏杯形珊瑚Pocillopora woodjonesi 21
多曲杯形珊瑚Pocillopora meandrina 22
箭排孔珊瑚Seriatopora hystrix 23
浅杯排孔珊瑚Seriatopora caliendrum 24
十字牡丹珊瑚Pavona decussata 25
丛生盔形珊瑚Galaxea fascicularis 26
刺石芝珊瑚Fungia echinata 27
黑角珊瑚目Antipatharia 28
二叉黑角珊瑚Antipathes dichotoma 28
八放珊瑚亚纲Octocorallia 29
软珊瑚目Alcyonacea 30
皮革珊瑚Sarcophyton elegans 30
直纹合叶珊瑚Symphyllia recta 31
苍珊瑚目Helioporacea 32
苍珊瑚Helioporacoerulea 32
二 珊瑚礁鱼类 33
脊索动物门Chordata 35
软骨鱼纲Chondrichthyes 35
鲼形目Myliobatiformes 36
蓝点Taeniuralymma 36
硬骨鱼纲Osteichthyes 37
辐鳍亚纲Actinopterygii 37
鲈形目Perciformes 38
黑鳃刺尾鱼Acanthurus pyroferus 38
横带刺尾鱼Acanthurus triostegus 39
日本刺尾鱼Acanthurus japonicas 40
彩带刺尾鱼Acanthurus lineatus 41
短吻鼻鱼Nasobrevirostris 42
颊吻鼻鱼Nasolituratus 43
丝尾鼻鱼Nasovlamingii 44
黄高鳍刺尾鱼Zebrasoma flavescens 45
高鳍刺尾鱼Zebrasoma veliferum 46
小高鳍刺尾鱼Zebrasoma scopas 47
青唇栉齿刺尾鱼Ctenochaetus cyanocheilus 48
栉齿刺尾鱼Ctenochaetus striatus 49
弓月蝴蝶鱼Chaetodon lunulatus 50
黑背蝴蝶鱼Chaetodon melannotus 51
橙带蝴蝶鱼Chaetodon ornatissimus 52
丝蝴蝶鱼Chaetodon auriga 53
新月蝴蝶鱼Chaetodon lunula 54
金口马夫鱼Heniochus chrysostomus 55
马夫鱼Heniochus acuminatus 56
蜂巢石斑鱼Epinephelus merra 57
黑边石斑鱼Epinephelus fasciatus 58
斑点九棘鲈Cephalopholis argus 59
六斑九棘鲈Cephalopholis sexmaculata 60
尾纹九棘鲈Cephalopholis urodeta 61
白线光腭鲈Anyperodon leucogrammicus 62
白条双锯鱼Amphiprion frenatus 63
克氏双锯鱼Amphiprion clarkii 64
眼斑双锯鱼Amphiprion ocellaris 65
黑尾宅泥鱼Dascyllus melanurus 67
副刻齿雀鲷Chrysiptera parasema 68
蓝刻齿雀鲷Chrysiptera cyanea 69
五带豆娘鱼Abudefduf vaigiensis 70
金带齿颌鲷Gnathodentex aureolineatus 71
单列齿鲷Monotaxis grandoculis 72
黑带鳞鳍梅鲷Pterocaesio tile 73
叉尾鲷Aphareusfurca 74
斑点羽鳃笛鲷Macolor macularis 75
四带笛鲷Lutjanuskasmira 76
污色绿鹦嘴鱼Chlorurus sordidus 77
黑斑鹦嘴鱼Scarus globiceps 78
青鲸鹦嘴鱼Cetoscarus bicolor 79
叠波刺盖鱼Pomacanthus semicirculatus 80
双棘甲尻鱼Pygoplites diacanthus 81
角镰鱼Zancluscornutus 82
黑星紫胸鱼Stethojulis bandanensis 83
圃海海猪鱼Halichoeres hortulanus 84
三斑海猪鱼Halichoeres trimaculatus 85
双线尖唇鱼Oxycheilinus digramma 86
杂色尖嘴鱼Gomphosus varius 87
纵纹锦鱼Thalassoma quinquevittatum 88
伸口鱼Epibulus insidiator 89
大口线塘鳢Nemateleotris magnifica 90
多带副绯鲤Parupeneus multifasciatus 91
圆口副绯鲤Parupeneus cyclostomus 92
四斑拟鲈Parapercis clathrata 93
双线眶棘鲈Scolopsis bilineatus 94
无斑拟羊鱼Mulloidichthys vanicolensis 95
鲀形目Tetraodontiformes 96
黑带锉鳞鲀Rhinecanthus rectangulus 96
波纹钩鳞鲀Balistapus undulates 97
黑边角鳞鲀Melichthys vidua 98
绿拟鳞鲀Balistoides viridescens 99
圆斑拟鳞鲀Balistoides conspicillum 100
红牙鳞鲀Odonusniger 101
鲉形目Scorpaeniformes 102
辐纹蓑鲉Pteroisradiata 102
鳗鲡目Anguilliformes 103
密花裸胸鳝Gymnothorax thyrsoideus 103
爪哇裸胸鳝Gymnothorax javanicus 104
金眼鲷目Beryciformes 105
红锯鳞鱼Myripristis pralinia 105
尾斑棘鳞鱼Sargocentron caudimaculatum 106
条新东洋鳂Neoniphon samara 107
颌针鱼目Beloniformes 108
宽尾颌针鱼Platybelone argalus 108
三 珊瑚礁藻类 109
褐藻门Ochrophyta 111
褐藻纲Phaeophyceae 111
网地藻目Dictyotales 112
树状团扇藻Padina arborescens 112
小团扇藻Padinaminor 113
叉开网翼藻Dictyopteris divaricata 114
墨角藻目Fucales 115
羊栖菜Hizikiafusiformis 115
喇叭藻Turbinaria ornata 116
红藻门Rhodophyta 117
红藻纲Florideophyceae 117
海索面目Nemaliales 118
中国粉枝藻Liagora sinensis 118
樊氏粉枝藻Liagora fanii 119
叉枝粉枝藻Liagora divaricata 120
圆果胞藻Tricleocarpa cylindrica 121
仙菜目Ceramiales 122
南海凹顶藻Laurencia nanhaiensis 122
复生凹顶藻Laurencia composita 123
真红藻纲Florideophyceae 125
珊瑚藻目Corallinales 126
宽扁叉节藻Amphiroa dilatata 126
脆叉节藻Amphiroa fragilissima 127
叶状叉节藻Amphiroa foliacea 128
珊瑚藻Corallina officinalis 129
冈村石叶藻Lithophyllum okamurae 130
微凹石叶藻Lithophyllum kotschyanum 131
太平洋壳石藻Crustaphytum pacificum 132
萨摩亚水石藻Hydrolithon samoense 133
水石藻Hydrolithon reinboldii 134
新角石藻Neogoniolithon brassicaflorida 135
圆锥呼叶藻Pneophyllum conicum 136
孔石藻Porolithon onkodes 137
孢石藻Sporolithon erythraeum 138
耳壳藻目Peyssonneliales 139
木耳状耳壳藻Peyssonnelia conchicola 139
串胞多壳藻Polystrata fosliei 140
耳壳藻Peyssonnelia squamaria 141
具斑海膜Halymenia maculata 142
石花菜目Gelidiales 143
凝花菜Gelidiella acerosa 143
绿藻门Chlorophyta 145
石莼纲Ulvophyceae 145
管藻目Siphonales 146
长茎葡萄蕨藻Caulerpa lentillifera 146
总状蕨藻Caulerpa racemosa 147
齿形蕨藻Caulerpa serrulata 148
石莼目Ulvales 149
石莼Ulvalactuca 149
羽藻纲Bryopsidophyceae 151
羽藻目Bryopsidales 152
大叶仙掌藻Halimeda macroloba 152
厚节仙掌藻Halimeda incrassate 153
圆柱状仙掌藻Halimeda cylindracea 154
仙掌藻Halimedaopuntia 155
密岛仙掌藻Halimeda micronesica 156
四 珊瑚礁海草 157
被子植物门Phylum 159
单子叶植物纲Liliopsiea 159
泽泻目Alismatales 160
海菖蒲Enhalusacoroides 160
泰来藻Thalassia hemprichii 161
喜盐草Halophilaovalis 162
五 珊瑚礁礁栖生物 163
(一)软体动物门Mollusca 165
腹足纲Gastropoda 165
原始腹足目Archaeoga-stropoda 166
塔形扭柱螺Tectus pyramis 166
金口蝾螺Turbo chrysostomus 167
坚星螺Astralium petrosum 168
新腹足目Neogastropoda 169
堂皇芋螺Conus imperialis 169
信号芋螺Conus litteratus 170
黑芋螺Conusmarmoreus 171
斑疹芋螺Conus pulicarius 172
象牙芋螺Conuseburneus 173
鸽螺Peristernianassatula 174
紫栖珊瑚螺Coralliophila neritidea 175
斑鸠牙螺Euplica turturina 176
管角螺Hemifusustuba 177
刺核果螺Drupa grossularia 178
核果螺Drupamorum 179
黄斑核果螺Druparicina 180
刺荔枝螺Thaisechinata 181
焦棘螺Chicoreus torrefactus 182
锈笔螺Mitraferruginea 183
犬齿螺Vasumturbinellus 184
中腹足目Mesogastropoda 185
肉色宝贝Cypraea carneola 185
虎斑宝贝Cypraeatigris 186
卵黄宝贝Cypraeavitellus 187
蛇首眼球贝Erosaria caputserpentis 188
蛇目鼹贝Talpariaargus 189
斑凤螺Strombus lentiginosus 190
蝎尾蜘蛛螺Lambis scorpius 191
中华锉棒螺Rhinoclavis sinensis 192
圆柱蟹守螺Cerithium columna 193
金色嵌线螺Septa hepaticum 194
双壳纲Bivalvia 195
帘蛤目Veneroida 196
番红砗磲Tridacnacrocea 196
长砗磲Tridacnamaxima 197
鳞砗磲Tridacna squamosa 198
贻贝目Mytioida 199
光石蛏Lithophagateres 199
(二)节肢动物门Arthropoda 201
软甲纲Malacostraca 201
十足目Decapoda 202
南极岩扇虾Parribacus antarcticus 202
杂色龙虾Panulirus versicolor 203
尖指蟹Caphyrasp 204
小疣圆瘤蟹Phymodius granulosus 205
齿形滑面蟹Etisus dentatus 206
隆背瓢蟹Carpilius convexus 207
红斑梯形蟹Trapezia rufopunctata 208
广阔疣菱蟹Dairaperlata 209
红斑瓢蟹Carpilius maculatus 210
糙壳蚀菱蟹Daldorfia horrida 211
短脊鼓虾Alpheus brevicristatus 212
叶齿鼓虾Alpheus lobidens 213
珊瑚鼓虾Alpheuslottini 214
米尔斯贝隐虾Anchistus miersi 215
沟纹纤毛寄居蟹Ciliopagurus strigatus 216
红指壳寄居蟹Calcinus minutus 217
莫氏硬壳寄居蟹Calcinus morgani 218
兔足真寄居蟹Dardanus lagopodes 219
灰白陆寄居蟹Coenobita rugosus 220
红斑新岩瓷蟹Neopetrolisthes maculatus 221
口足目Stomatopoda 222
蝉形齿指虾蛄Odontodactylus scyllarus 222
大指虾蛄Gonodactylus chiragra 223
(三)棘皮动物门Echinodermata 225
海参纲Holothuroidea 225
楯手目Synallactida 226
花刺参Stichopus horrens 226
巨梅花参Thelenotaanax 227
玉足海参Holothuria leucospilota 228
海胆纲Echinoidea 229
拱齿目Camarodonta 230
石笔海胆Heterocentrotus mamillatus 230
冠海胆目Diadematoida 231
冠刺棘海胆Echinothrix diadema 231
海星纲Asteroidea 233
瓣棘海星目Valvatida 234
蓝指海星Linckia laevigata 234
盖丁指海星Linckia guildingi 235
费氏纳多海星Nardoa frianti 236
粒皮海星Choriaster granulatus 237
面包海星Culcita novaeguineae 238
有棘目Spinulosida 239
吕宋棘海星Echinaster luzonicus 239
海百合纲Crinoidea 241
圆顶海百合亚纲Camerata 241
双杯圆顶海百合目 Diplobathrida 242
双杯圆顶海百合Stephanometra indica 242
蛇尾纲Ophiuroidea 243
真蛇尾目Ophiurida 244
紫海蛇尾Ophiocoma cynthiae 244
参考文献 245